Encounters
with our past…

Language preference

Deutsch
English (UK)
Polski

Nowotomyska Galeria Internetowa

Language preference

Deutsch
English (UK)
Polski

Wytomyśl

Wytomyśl - średniowieczna wieś polska, położona ok. 7 km na pn. od Nowego Tomyśla.
Pierwsze wzmianki o wsi Wytomyśl leżącej na terenie gminy Nowy Tomyśl pochodzą z 1250 r., gdzie wymieniany jest pleban Stefan de Vitomysl. Była to wówczas jedna z ważniejszych miejscowości w okolicy.
Od 1288 r. stanowiła własność biskupów poznańskich, a po 1298r archodiakonów pszczewskich.
W 1413, podobnie jak inne okoliczne miejscowości , została sprzedana wojewodzie poznańskiemu Sędziwojowi z Ostroroga i weszła w skład dóbr lwóweckich. Był to trudny czas dla wsi, ponieważ straciła wiele ze swojego znaczenia na rzecz nowo powstałego ośrodka we Lwówku. W Wytomyślu nie wolno było działać krawcom, kowalom i szewcom, aby nie stwarzali konkurencji dla rzemieślników lwóweckich.
Potem wieś przechodziła kolejno w ręce Opalińskich, od 1693r Unrugów, od 1729r Szołdrskich i po 1843 Poncetów. Dawniej zamieszkiwana była głównie przez ludność narodowości polskiej. Jak podają źródła od XVII w. przy parafii utrzymywany był szpital, a właściwie przytułek, który istniał do 1888 r.
Wieś zbudowana jest na kształt owalnicy – obecnie są to ulice Kościelna i Szkolna. W południowej części owalnicy znajduje się kapliczka z końca XIX w. ze starszą figurą św. Wawrzyńca. W sąsiedztwie wznosi się szkoła z 1908 r.
W centrum wsi znajduje się kościół p.w. św. Michała Archanioła zbudowany w końcu XVIII wieku. Przy kościele stoi dzwonnica z około 1800 r. Zarówno kościół, jak i dzwonnica są obiektami wpisanymi do rejestru zabytków.
Obecny kościół jest czwartą świątynią wzniesioną w Wytomyślu.
Pierwszy istniał już w 1250 roku. Następny powstał w 1413r. z funduszy Sędziwoja z Ostroroga i archidiakona pszczewskiego. Gdy ten spłonął odbudował go Ludwik Szołdrski w 1729r. Dzisiejszy klasycystyczny kościół zbudowany z cegły, w formie krzyża stoi od 1800r. Wznieśli go Feliks i Wiktor Szołdrscy.

W skład mieszczącego się we wsi zespołu dworskiego wchodzi dwór z początku XIX wieku oraz park o powierzchni ponad 2 ha. W ich okolicy znajduje się folwark z XIX wieku oraz czworaki z tego samego okresu. Dwór był wybudowany najprawdopodobniej przez Szołdrskich. Wokoło rozciąga się park, w którym rośnie wiele drzew o pomnikowych rozmiarach, na szczególną uwagę zasługuje jednak 300-metrowa aleja bukowo-dębowa, w której najgrubszy buk ma objętość ponad 410 cm.
W lesie na północ od wsi odkryto w 1909 r. cmentarzysko z wczesnego i środkowego okresu lateńskiego (ok. 400 r. p.n.e.), należące do kultury pomorskiej. W sierpniu 1959 r. gruntownie przebadano tu 16 grobów skrzynkowych ciałopalnych, w których znajdowały się urny z prochami zmarłych.
Więcej szczegółów dotyczących historii i obecnych wydarzeń z życia wsi można znaleźć na stronie http://www.wytomysl.rox.pl/
Źródła [www.wytomysl.rox.pl; "Toponimia środkowozachodniej części woj.wielkopolskiego" - M.Rutkiewicz]